پیشرفت فناوری سیستم روشنایی را نیز دچار دستخوش کرده و آن را از حالت سنتی که تنها باعث رفع تاریکی بود، خارج کرده است. درواقع تعریف سیستم روشنایی نوین بسیار گستردهتر از قبل شده و انواع مختلفی نظیر روشنایی داخلی متناسب با طراحی داخلی و فضاهای مختلف، روشنایی تزئینی و حجمی، نوع سبک روشنایی از نظر پویا یا متغیر بودن، کاربرد سیستم روشنایی در مکانهای گوناگون را شامل میشود.
از این رو سیستم روشنایی وارد دنیای مهندسی شده و باعث پیدایش تخصصهای در این زمینه گشت. از طرفی دیگر با ظهور اینترنت اشیا، سبک جدیدی از سیستم روشنایی به نام سیستم روشنایی هوشمند را با خود آورد که در آن مدیریت و کنترل کارکردهای آن را هوشمند کرد تا استفاده از آن آسانتر از قبل گردد.
برای یافتن علت برتری سیستم روشنایی هوشمند با سنتی و مقایسه آنها با یکدیگر بهترین راه این است که در ابتدا معایب سیستم روشنایی سنتی را بیان کرده و سپس مزایای سیستم روشنایی هوشمند را عنوان کرد تا از این راه لزوم استفاده از این شیوه نوین در سیمکشی برق ساختمان آشکارتر شود.
منظور از سیستم روشنایی سنتی این است که در آن سیمکشی برق ساختمان به صورت معمولی و سنتی باشد. این روش مشکلات و معایبی دارد که در زیر به آنها اشاره شده است.
در سیستم برقکشی سنتی، چنانچه جهت کنترل سرخطها یک نوع کلید مشخص مانند یک پل، دو پل، تبدیل و امثال آن استفاده شود، دیگر امکان تغییر آن وجود نداشته و فقط با همان نوع میتوان کلید را کنترل کرد.
هنگام انجام تغییرات در سیستم برقکشی سنتی لازم است فیوز برق را قطع کرد که در این صورت تمام دستگاههای و سیستم روشنایی قابل استفاده نیستند. بنابراین در مواقعی که تعمیرات زمانبر بوده و یا هوا تاریک باشد، مشکلات فراوانی ایجاد میکند.
در سیستم برقکشی سنتی، کنترل مصرف انرژی محدود به کنترل دستی بوده و باید اشخاص خود اقدام به خاموش یا روشن سیستم روشنایی و دیگر دستگاههای برقی نمایند.
یکی از بزرگترین معایب سیستم برقکشی سنتی در به کار بردن تعداد زیادی کلید بر روی دیوار ساختمان است که خود باعث به وجود آمدن مشکلاتی نظیر زیرسازی سخت، قرارگیری و نصب کلیدها در کنار یکدیگر، بالا بودن حجم سیم در پشت کلید، ایمنی پایین و امکان قطع کلید، افزایش هزینهها به علت خرید کلید، عدم تناسب و زیبایی با فضای ساختمان و غیره میگردد.
از دیگر معایب سیستم روشنایی و سیمکشی سنتی در این است که امکان استفاده از انواع تکنولوژیهای نوین روشنایی در اغلب اوقات وجود ندارد.
سیستم هوشمند سازی ساختمان با استفاده از فناوری نوین اینترنت اشیا مدیریت ساختمان و خانه را آسان کرده و از حالت دستی خارج نموده است. درواقع مزایای سیستم روشنایی هوشمند درست در نقطه مقابل معایب سیستم روشنایی و سیمکشی سنتی قرار گرفتهاند که در زیر به برخی از آنها اشاره شده است.
چنانچه ساختمان بهگونهای طراحی گردد که زیرساختهای لازم برای افزودن سر خط در آن قرار داده شود، در هر زمان که نیاز بود امکان اضافه نمودن سر خط به راحتی فراهم میشود.
در یک سیستم روشنایی هوشمند، میتوان با تعریف سناریوهای گوناگون و زمانبندیهای موردنظر روشنایی ساختمان را کنترل کرده و بدین ترتیب در مصرف انرژی صرفهجویی نمود.
روشنایی متناسب با فضاهای مختلف ساختمان نظیر زمان ورود مهمان، مطالعه، خواب، خروج از خانه، امنیتی و مسافرت
همانگونه که در بالا گفته شد، سیستم روشنایی هوشمند درصد رفع معایب سیستم روشنایی سنتی به وجود آمده است. از این رو هوشمند سازی ساختمان سبب تغییراتی در کاربری سیستم روشنایی برق آن میگردد.
در سیستم روشنایی سنتی کلیدها فقط به عنوان یک وسیله برای قطع و وصل لامپ بوده و گاهی برخی از آنها استفادهای ندارند. اما در یک سیستم روشنایی هوشمند، کلید کاربرد قدیمی خود را از دست میدهد زیرا قطع یا وصل برق کاملاً خودکار انجام میگردد. در این سیستم کلیدها وظیفه ارسال دستورات به مرکز سیستم را بر عهده دارند که میتوان برای هر یک فرمانهای گوناگونی تعریف کرد و بعدها تغییر داد و مصرفکننده از کلید برای فعال یا غیرفعال کردن آن فرمان استفاده مینماید. در این راه از سنسورهایی نیز به عنوان مکمل برای کلید استفاده میشود.
از طرفی دیگر هوشمند سازی ساختمان سبب میشود که کل ساختمان به صورت یکپارچه عمل نماید. به عبارتی دیگر در این سیستم تمامی دستگاههای روشنایی، سرمایشی، گرمایشی، آب، گاز و غیره با هم در ارتباط هستند. بنابراین در هنگام وقوع حوادثی از قبیل آتشسوزی، نشتی گاز، دزدی و امثال آن، کنترلکننده مرکزی اقدامات لازم مانند قطع برق، گاز یا اطلاع به کاربر درباره ورود دزد و غیره را خودکار انجام میدهد. این ویژگی باعث میشود که ساکنین یک ساختمان هوشمند با آسودگی و امنیت بیشتری نسبت به ساکنان ساختمانهای معمولی زندگی کنند.